Kompozytor i pianista; urodził się 11 czerwca 1897 w Łodzi, zmarł 15 listopada 1986 w Paryżu. W latach 1908-14 studiował w Konserwatorium w Łodzi grę na fortepianie u Wojciecha Gawrońskiego. Następnie od 1915 studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim, które ukończył w 1918. Równolegle pobierał lekcje kontrapunktu u Piotra Rytla oraz konsultacje w zakresie kompozycji u Henryka Melcera-Szczawińskiego. W 1919 przystąpił do konkursu kompozytorskiego, ogłoszonego przez Polski Klub Artystyczny w Warszawie, podczas którego odniósł swój pierwszy wielki sukces – zdobył aż trzy nagrody: I nagrodę za Romans na skrzypce i fortepian (1918-19), nagrodę za Impresję na fortepian (1918-19) oraz wyróżnienie za Preludium H-dur na fortepian (1918-19).
Pomimo widocznych dowodów uznania jego twórczości, krytycy muzyczni nie byli do niego nastawieni zbyt przychylnie. W tym samym roku zdecydował się wyjechać z Polski i osiedlił się w Paryżu. Zadebiutował tam w dniu 17 lutego 1920 dając recital solowy i wykonując własne kompozycje. Podczas pobytu w stolicy Francji poznał wiele osobistości życia muzycznego, m.in. Maurice’a Ravela, Alberta Roussela, Arthura Honeggera, Dariusa Milhauda, Andrésa Segovię i Igora Strawińskiego. Był honorowym członkiem Stowarzyszenia Młodych Muzyków Polaków w Paryżu. Jako pianista i kompozytor wyjeżdżał na koncerty do wielu krajów Europy, Stanów Zjednoczonych, Ameryki Południowej i na Daleki Wschód. W 1927 i ponownie w 1929 odbył tourneé koncertowe po Stanach Zjednoczonych. Podczas pobytu w Ameryce poznał Charliego Chaplina i George’a Gershwina. Jego utwory były wykonywane przez najlepsze orkiestry, m.in. The Boston Symphony Orchestra pod dyrekcją Siergieja Kusewickiego, The Philharmonic Symphony Society of New York pod batutą Artura Toscaniniego oraz The Philadelphia Orchestra pod kierownictwem Leopolda Stokowskiego. W sezonie artystycznym 1932-33 odbył tourneé dookoła świata – z Ameryki poprzez Hawaje, Japonię, Chiny, Filipiny, Singapur, Indonezję, Malaje, Cejlon, Indie, Egipt, Izrael aż do Grecji.
W czasie pobytu w Japonii został odznaczony Złotym Medalem Jiji-Shimpo w uznaniu wybitnych zasług dla sztuki światowej, a także przyznano mu członkostwo honorowe Towarzystwa Cesarskiej Akademii Muzycznej w Tokio. W Indiach miał zaszczyt być gościem Mahatmy Gandhiego. W 1933, w dowód uznania za odbytą podróż, podczas której propagował swoją twórczość, otrzymał dyplom honorowego członka Klubu Marco Polo.
W latach trzydziestych oprócz działalności koncertowej często pełnił funkcję członka jury w konkursach kompozytorskich i wykonawczych, m.in. Konkursu Pianistycznego Conservatoire w Paryżu (1936) i Konkursu Skrzypcowego Królowej Elżbiety w Brukseli (1937).
W 1938 przyjął obywatelstwo francuskie.
Po wybuchu II wojny światowej, dzięki pomocy Charliego Chaplina, wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. W 1941 osiedlił się w Los Angeles. Zajmował się tam komponowaniem przede wszystkim muzyki filmowej. Spotykał się z innymi kompozytorami – Dariusem Milhaudem, Bélą Bartókiem, Arnoldem Schönbergiem i Igorem Strawińskim. Przyjaźń z ostatnim z nich zaowocowała napisaniem biografii kompozytora pt. Igor Strawiński (Paryż 1948).
Do Paryża powrócił dopiero w 1946, jako znany kompozytor o ustalonej pozycji w świecie muzycznym. Jego utwory rozbrzmiewały w wielu salach koncertowych Francji, a także Brukseli, Genewy, Londynu, Rzymu, Amsterdamu, Oslo, Sztokholmu. Po wojnie pisał dużo muzyki „użytkowej” – do spektakli teatralnych i słuchowisk radiowych. W 1952 po śmierci żony – Colette Cras-Tansman – stał się jedynym opiekunem córek – Mireille i Marianne. Z racji obowiązków rodzinnych ograniczył swoje podróże koncertowe, m.in. zrezygnował z tourneé do Stanów Zjednoczonych i Ameryki Południowej.
Został uhonorowany członkostwem belgijskiej Académie Royale (1977), Odznaką za Zasługi dla Kultury Polskiej przyznaną przez Ministra Kultury i Sztuki (1983) oraz odznaczeniem Komandoria Orderu Sztuk i Nauk nadanym przez Ministra Kultury Republiki Francuskiej. W 1983, na wniosek Tadeusza Kaczyńskiego, Związek Kompozytorów Polskich przyznał mu status członka honorowego, a Akademia Muzyczna w Łodzi – doktorat honoris causa.
Aleksander Tansman został pochowany w Paryżu na cmentarzu Saint-Mondé. Rok 1996-97 obchodzony był w Polsce jako „Rok Aleksandra Tansmana”.
Więcej informacji na: http://tansman.org.pl/