Menu Close

Anna Jędrzejewska

fot.Diego Jędrzejewski

Kompozytorka, pianistka, artystka interdyscyplinarna, improwizatorka, kuratorka, reżyserka. Jej twórczość opiera się na improwizacji, zakorzenionej w tradycji sztuki europejskiej XX w., łącząc muzykę, multimedia i elektronikę.

W latach 1992-97 studiowała kompozycję w klasie Bogusława Schaeffera w Akademii Muzycznej w Krakowie. Swoje umiejętności doskonaliła na kursach muzycznych w Darmstadt, Stuttgarcie i Krakowie oraz u profesorów Adama Kaczyńskiego, Krystyny Moszumańskiej-Nazar, Marka Chołoniewskiego, Lidii Zielińskiej, Matthiasa Hermana, Krzysztofa Knittla i Włodzimierza Kiniorskiego. Ponadto studiowała w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w klasie rzeźby multimedialnej Antoniego Porczaka. W 2009 ukończyła reżyserię i montaż w Akademii Filmu i Telewizji w Warszawie. Jako pracę dyplomową zrealizowała w Akademii film dokumentalny Mój tato jest rzeźbą.

W Konkursie Muzyki Sakralnej Gaude Mater w Częstochowie w 1998 otrzymała III nagrodę za kompozycję Pater Noster na chór mieszany a capella (1998), w Konkursie Młodych Kompozytorów im. Tadeusza Bairda zaś dwukrotnie wyróżnienie: w 2002 za emotion-s na zespół instrumentalny i taśmę (2002), a w 2004 roku za Rhizm na skrzypce, wiolonczelę i fortepian (2003).

W 2023 dzięki Stypendium dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy zrealizowała cykl video partytur dla dzieci.

Organizowała festiwale sztuki intuicyjnej Fortalicje i Intuitiva, współorganizowała Konferencję Nowej Sztuki oraz festiwale Supersam Plus 1 i Mózg Festival, jako kuratorka odpowiedzialna była także za projekt Warszawskie Studio Eksperymentu w 2023. W duecie Salulu stworzyła Video Score i Energetic Resonance – improwizowane projekty operowe z pogranicza wideo, elektroniki i improwizacji, prezentowane, m.in. na festiwalu Darmstädter Ferienkurse i Warszawska Jesień. Prowadzi również warsztaty i współorganizuje Intuicyjną Konferencję Muzyczną poświęconą performansowi, partyturze graficznej, tańcowi i multidyscyplinarnej improwizacji. Osią jej twórczości jest nieadekwatność zapisu muzycznego do celów muzyki intuicyjnej oraz wykorzystanie medium wideo jako partytury. Obecne projekty, takie jak Suparastral, Umbra, Hybrid czy Somatic recycling, to improwizowane spektakle muzyczne oparte na elektronice i transformacjach, w scenografii z instalacji wideo.


GADATLIWOŚĆ DRZEW

Stoję w lesie. Niesamowita geometria i architektura pni.
Bezruch i cisza.
Pojedynczy liść odrywa się od gałęzi i rozpoczyna hipnotyzujący taniec ku ziemi.
Idealna choreografia lotu.
W tej aksamitnej katedrze natury pojawia się myśl: „oto gadatliwość drzew”.

Silnym impulsem do powstania utworu była lektura książki Petera Wohllebena Sekretne życie drzew, w której autor opisuje las jako organizm rozproszony: drzewa przekazują sobie składniki odżywcze, ostrzegają się przed zagrożeniami, wspierają osłabione jednostki. To funkcjonująca w czasie rzeczywistym sieć wymiany – cicha, nielinearna, czuła.

W obliczu globalnych doświadczeń (m.in. pandemia 2020), które ujawniły wrażliwość struktur społecznych i ekosystemowych, projekt Gadatliwość drzew stanowi próbę przetransponowania zasad leśnej komunikacji do formy artystycznej – bez antropomorfizacji – jako model relacyjny.

Instalacja oparta jest na ośmiu niezależnych ścieżkach dźwiękowych, emitowanych z osobnych głośników rozmieszczonych w przestrzeni. Materiał dźwiękowy został pozyskany podczas nagrań wykonanych w terenie trzema rodzajami mikrofonów: pojemnościowym, kontaktowym (piezo) oraz sejsmicznym (igłowym).

Dużym wyzwaniem była dyskrecja drzew oraz ogólna atmosfera wokół nich: ptaki rozpoczynające okres lęgowy, szum wiatru, przeloty samolotów. Nagranie wymagało rzadko dotąd stosowanej w field-recordingu technologii 32-bitowej zmiennoprzecinkowej. Dopiero przy jej użyciu udało się uchwycić wewnętrzną atmosferę drzew bez odgłosów otoczenia.

Zarejestrowane zostały:
– skrzypienia struktury drzewnej,
– mikrodrgania gałęzi,
– szumy o nieokreślonym pochodzeniu.

Z tego materiału, przetwarzanego elektronicznie, powstały trzy warstwy dźwięków odpowiadające trzem kanałom transmisji biologicznej: sieci mikoryzowej, impulsom elektrycznym oraz sygnałom chemicznym. System głośników emitujących dźwięki w przestrzeni oraz subtelne video tworzy cyfrowoakustyczny las, odwzorowujący leśny system wrażliwości według wyobrażeń kompozytorki. Publiczność umieszczona jest w środku układu.

Co mogą mówić drzewa?

Próbując wyobrazić sobie sposób komunikacji tego systemu, autorka poprosiła AI o wygenerowanie symulowanego logu możliwego języka wymiany informacji w strukturze drzewnej. Oto on:

(naprężenie na styku światła i gleby)
(coś się ruszało – zapamiętano)
(trwała wymiana – przerwana)
(obwód otwarty)
(ciepło – potem nagle bardzo jasno)
(tu było coś wiele razy – w końcu znikło)
(nie zdążyliśmy ich wchłonąć)
(wzór wiatru powtarzany przez 43 sezony – znikł)
(miejsca uderzeń – nie zasklepiły się)
(brak wymiany – gęstość zbyt niska)
(sygnały krótkie, intensywne – nie przeszły przez rdzeń)
(dane rozerwane – niezintegrowane)
(obecność jednostronna – nieprzyswajalna)
(zatrzymano cykl / gleba zgubiła odpowiedź)
(brak reakcji z sąsiednich układów – odłączenie)

Anna Jędrzejewska