Menu Zamknij

Grażyna Pstrokońska-Nawratil

fot. Marta Filipczyk

Jest rodowitą wrocławianką. Absolwentka PWSM we Wrocławiu w klasie kompozycji prof. Tadeusza Natansona (1971). Podjęła pracę jako asystentka w macierzystej uczelni i założyła własną rodzinę. W 1978 roku, jako stypendystka rządu francuskiego, uczestniczyła w wykładach Oliviera Messiaena i Pierre Bouleza w Paryżu, a następnie w seminarium Iannisa Xenakisa w Aix en Provence. Była też stażystką w Studio Muzyki Eksperymentalnej w Marsylii.

W 1993 otrzymała tytuł naukowy profesora. Od 1977 roku prowadzi klasę kompozycji. W latach 1998–2009 kształciła także młodych twórców w Akademii Muzycznej w Poznaniu. Jej absolwenci zajmują istotną pozycję w polskiej muzyce współczesnej. Od 1991 (z przerwą 2017-2019) kierowała pracą Katedry Kompozycji i Teorii Muzyki we wrocławskiej Akademii Muzycznej, gdzie obecnie pełni funkcję dyrektora Instytutu Kompozycji. Uczestniczyła w pracach Komisji Programowej Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień, a w latach 1996–2008 pełniła kolejno funkcje doradcy programowego, kierownika i dyrektora artystycznego Festiwalu Polskiej Muzyki Współczesnej Musica Polonica Nowa.

Jest laureatką konkursów kompozytorskich, m.in. Ogólnopolskiego Konkursu im. Grzegorza Fitelberga, Międzynarodowego Konkursu Kompozytorskiego GEDOK w Mannheim, Międzynarodowej Trybuny Kompozytorów UNESCO w Paryżu. Za swoje dokonania wyróżniona została m.in.: Nagrodą Miasta Wrocławia, medalem Zasłużony dla Wrocławia oraz Wrocławską Nagrodą Muzyczną, Nagrodą Naukową Prezydenta Wrocławia. Otrzymała również Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich, Medal Komisji Edukacji Narodowej i dwukrotnie Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Dziedzinie Muzyki. Uhonorowana została także srebrnym i złotym medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Jej kompozycje są wykonywane przez znanych solistów, zespoły kameralne i orkiestry symfoniczne, publikowane przez PWM Edition i nagrywane przez Polskie Radio. Jest członkiem jury krajowych i zagranicznych konkursów kompozytorskich i wykonawczych.

Dorobek kompozytorki obejmuje kilkadziesiąt pozycji w większości ujętych w cykle: freski (I Reanimacja – człowiek i życie, II Epitaphios – człowiek i śmierć, III Ikar – człowiek i marzenia, IV …alla campana… – człowiek i pamięć, V Eternel – człowiek i wiara, VI Palindrom – człowiek i tęsknota, VII Uru Anna – człowiek i światło), cykl utworów na perkusję (Ostinato, Kanon, Studio per violino e tam-tam, BIS – JOKE *, TRIANGLE!), myśląc o Vivaldim (…el Condor… – wiosna, …como el sol e la mar… – lato), madrygały (W poszukiwaniu wędrującego echa, Algorytm snu wielkiego miasta, Ptaki na horyzoncie zmierzchu, Madrygał), reportaże (Niedziela Palmowa w Nazareth, ICE – LAND …tęczowe mosty nad Dettifoss…, Figury na piasku …wędrówki odwiecznego skarabeusza…), ekomuzyka (Le soleil, Pejzaż z pluszczem, Terra, Bartokiana, Muzyka lidyjska, Strumyk i słonko, Lasy Deszczowe, Assisi, Galaktikos α, Tryptyk).

Niezależnymi pozycjami są: balet W królestwie jesiennych liści, dwa kwartety smyczkowe – Arabesca i Kwartet lidyjski, utwory dla dzieci i młodzieży, MAGNIFICAT MM na sopran, chór mieszany i wielką orkiestrę symfoniczną (2004), HARMONIES na orkiestrę (2011).

Lawina (AvalancheSonata)
Kompozycja na dwa flety i fortepian (z elementami preparacji) dedykowana jest Łukaszowi i Agacie Długosz i Andrzejowi Jungiewiczowi. Muzyka Mieczysława Karłowicza budzi nie tylko mój zachwyt, ale także poczucie żalu, że wznosząca droga rozwoju geniuszu tego wielkiego polskiego symfonika o europejskim wymiarze przerwana została tragicznie zaledwie w 33 roku życia kompozytora. Lawina to skromny hołd wobec dzieła niezwykłego twórcy, utwór, w którym pragnę przywołać ciepło i nostalgię płynącą z dzieł Karłowicza, a także subtelną góralską nutę, i zderzyć tę brzmieniową przestrzeń z bezemocjonalnym, fascynującym i nieodwracalnym zjawiskiem natury. Utwór jest trzecim ogniwem w cyklu sonat instrumentalnych, po LandamannalaugarSonata i SudavikSonat. Czas trwania ca 14 min. Czas powstania 30 lipca 2023

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Zamówienia Kompozytorskie”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.

Grażyna Pstrokońska-Nawratil