https://www.superrolex.co/
Menu Zamknij

Bartłomiej Pękiel

źródło: NAC

Kompozytor i organista. Data i miejsce jego urodzenia, ani pochodzenie nie są znane, zmarł ok. 1670. Zmienna i zróżnicowana pisownia nazwiska, jaka występuje w manuskryptach utworów przechowywanych w zbiorach wawelskich – Pekel, Peckel, Pekell – skłania muzykologów do podejmowania rozważań na temat możliwości jego niemieckiego pochodzenia. 
Pierwsze wiadomości o Pękielu łączą się z jego działalnością na dworze króla Władysława IV w Warszawie, gdzie przebywał na pewno w latach 1637-54, a być może nawet od 1633. W kapeli królewskiej kierowanej przez Marco Scacchiego pełnił początkowo funkcję organisty, a następnie wicekapelmistrza, tworząc i wykonując muzykę religijną oraz zajmując się kształceniem młodych muzyków. Po wyjeździe Scacchiego z Polski w 1649 Pękiel objął funkcję kapelmistrza. Po zajęciu Warszawy przez Szwedów (1655), opuścił stolicę i następne 3 lata przypuszczalnie spędził na tułaczce wraz z dworem królowej. Od 1658 do 1664 był kapelmistrzem kapeli katedralnej na Wawelu w Krakowie. Zmarł ok. 1670.
Za życia Pękiela ukazał się w druku tylko jeden jego utwór – potrójny kanon 6-głosowy, wydany w Xenia Apollinea, dodatku nutowym do Cribrum musicum ad triticum Siferticum Marco Scacchiego (Wenecja 1643). Pozostałe utwory znalazły się w rękopiśmiennych kopiach, spisanych przez skryptorów obcego i polskiego pochodzenia (m.in. rorantystę ks. Macieja Arnulfa Miśkiewicza, który jedną z mszy Pękiela uznał za najpiękniejszą i nazwał ją Missa pulcherrima).
Dzieła wokalno-instrumentalne, przeznaczone na zróżnicowaną obsadę, odznaczają się znacznym bogactwem środków fakturalno-wykonawczych, mogły więc powstać w okresie działalności w Warszawie, choć nie jest wykluczone, że tworzyły repertuar kierowanej przez Pękiela wokalno-instrumentalnej kapeli katedralnej na Wawelu. Utwory wokalne natomiast, przeważnie o 4-głosowej obsadzie, charakterystyczne dla repertuaru Kapeli Rorantystów, przypuszczalnie skomponowane zostały w czasie działalności kompozytora na Wawelu i w środowisku wawelskim były wykonywane.

www.culture.pl

70