Mieczysław Weinberg, (Moisiej) Samuiłowicz (Wajnberg), kompozytor i pianista; urodził się 8 grudnia 1919 w Warszawie, zmarł 26 lutego 1996 w Moskwie. Pochodził z rodziny o tradycjach muzycznych; jego ojciec był kompozytorem i skrzypkiem: kierował zespołem muzycznym w teatrze żydowskim Scala w Warszawie oraz działem muzyki żydowskiej w firmie fonograficznej Syrena. W wieku 10 lub 11 lat Mieczysław zadebiutował w teatrze Scala jako pianista. W 1931 rozpoczął studia w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie. Kształcił się w zakresie gry na fortepianie pod kierunkiem Józefa Turczyńskiego. Podczas studiów, w 1937 roku, skomponował Kwartet smyczkowy op. 1 nr 1, który zadedykował Turczyńskiemu.
Po wybuchu II wojny światowej wyemigrował do Związku Radzieckiego. Jego rodzina zginęła w 1943 roku w obozie w Trawnikach. Weinberg początkowo osiedlił się w Mińsku, gdzie w latach 1939-41 studiował kompozycję u Wasilija Zołotariowa. W 1941 roku przeniósł się do Taszkientu w Uzbekistanie, aby pracować w tamtejszym teatrze opery i baletu. Tam poślubił Natalię Wowsi-Mochoels, córkę aktora i reżysera teatru żydowskiego Salomona Mikhoelsa, wówczas dyrektora uzbekistańskiego teatru opery i baletu.
W 1943 wysłał rękopis swojej Symfonii nr 1 do Dmitrija Szostakowicza, co zapoczątkowało długoletnią przyjaźń pomiędzy nimi. Szostakowicz podjął starania o to, by Weinbergowi pozwolono zamieszkać w stolicy ówczesnego Związku Radzieckiego. Tam mieszkał do końca życia, zajmując się głównie komponowaniem oraz koncertując jako pianista. W 1948, wskutek nasilenia ruchów antysemickich, zamordowany został jego teść, a pięć lat później z tego samego powodu jego samego aresztowano i na prawie trzy miesiące osadzono w więzieniu. Zwolniono go dopiero dzięki wstawiennictwu Szostakowicza, już po śmierci Stalina. Głęboką przyjaźń obu artystów potwierdzają również ich utwory – Szostakowicz dedykował Weinbergowi swój Kwartet smyczkowy nr 10, a ten zrewanżował mu się dedykacją Symfonii nr 12. W 1975 roku autor Kwartetu był też obecny na premierze opery przyjaciela pt. Madonna i żołnierz.
Powrót do rodzinnego miasta nastąpił dopiero po 27 latach: Weinberg został wydelegowany w 1966 roku na festiwal „Warszawska Jesień”.
W 1971 roku Weinberg otrzymał tytuł Zasłużonego Artysty ZSRR, następnie tytuł Narodowego Artysty ZSRR (1980), zaś w 1990 wyróżniono go Nagrodą Państwową ZSRR.
Dorobek kompozytorski Weinberga jest niezwykle bogaty. Obejmuje m.in. 26 symfonii, 7 koncertów, 17 kwartetów smyczkowych, 22 sonaty na fortepian i inne instrumenty, około 30 cyklów pieśni, 7 oper i 2 balety, a także muzykę do 65 filmów, sztuk teatralnych i słuchowisk radiowych.