Menu Zamknij

Artur Cieślak

fot. Tadeusz Cieślak

Kompozytor, pianista, krytyk muzyczny i pedagog; ur. 30 grudnia 1968, Szczecin. W latach 1987-92 studiował grę na fortepianie w Akademii Muzycznej w Warszawie w klasie Reginy Smendzianki i Jerzego Romaniuka. Od 1998 do 2003 studiował kompozycję pod kierunkiem Jana Astriaba, początkowo prywatnie, następnie w Akademii Muzycznej w Poznaniu. Ukończył ponadto Podyplomowe Studia Kompozytorskie w Akademii Muzycznej w Warszawie u Mariana Borkowskiego (2006-2008). W 2012 roku uzyskał stopień naukowy doktora z zakresu kompozycji (promotor – prof. Marian Borkowski) na Wydziale Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie.
Początkowo rozwijał intensywną działalność koncertową. Występował z koncertami w kraju i za granicą (Niemcy, Włochy, Austria, Ukraina). Dokonał wielu nagrań dla radia i telewizji. Zdobył I dyplom honorowy na Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Marii Canals w Barcelonie (1991) oraz zajął IV miejsce na VI Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w Palma de Mallorca (1992). Był także stypendystą Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie (1988), Ministerstwa Kultury i Sztuki (1990) oraz laureatem fundacji „Primus Inter Pares” (1992).
Od połowy lat 90. skoncentrował się na kompozycji. W 2000 jego Sonata na klarnet i fortepian (2000) otrzymała I nagrodę na Ogólnopolskim Konkursie Kompozytorskim z okazji 80-lecia Akademii Muzycznej w Poznaniu. W 2003 zadebiutował na arenie międzynarodowej – Reminiscencja na saksofon i fortepian (2002) oraz Sonata na saksofon i fortepian (2003) zostały zaprezentowane podczas XIII Światowego Kongresu Saksofonowego w Minneapolis w Stanach Zjednoczonych. W 2009 Reminiscencja na saksofon i fortepian (2002) oraz Niedopowiedzenia na wiolonczelę i fortepian (2006) zostały zakwalifikowane do finału konkursu The International Music Prize for Excellence in Composition w Salonikach, a kompozytor otrzymał The Certificate of Achievement in Music Composition.
Jego utwory wykonywane były m.in.: na Festiwalu Polskiej Muzyki Współczesnej „Musica Polonica Nova” we Wrocławiu, Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Współczesnej „Poznańska Wiosna Muzyczna”, Międzynarodowym Festiwalu „Od Chopina do Góreckiego – źródła i inspiracje” w Warszawie, Śląskie Dni Muzyki Współczesnej w Katowicach, Międzynarodowym Festiwalu Saksofonowym w Szczecinie, Międzynarodowym Festiwalu „Laboratorium Muzyki Współczesnej” w Warszawie i Białymstoku, Warszawskich Spotkaniach Muzycznych, Międzynarodowym Festiwalu Pianistycznym Królewskiego Miasta Krakowa, Wiosennych Koncertach Gitarowych w Szczecinie, Zachodniopomorskim Festiwalu Klarnetowym, koncertach „Muzyczne Pory Roku” Oddziału Warszawskiego Związku Kompozytorów Polskich, Koncertach Uniwersyteckich w Szczecinie oraz na koncertach kompozytorskich w Polsce, Niemczech, Belgii, Grecji i Stanach Zjednoczonych.
Od 1992 jest członkiem Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków, od 2004 Związku Kompozytorów Polskich, od 2007 Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, od 2008 Stowarzyszenia „Laboratorium Muzyki Współczesnej”, od 2010 Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej. Od 2017 jest członkiem Zarządu Oddziału Warszawskiego ZKP.

Fundamentem konstrukcji Sinfonii na 15 instrumentów smyczkowych jest idea kanonu połączona z elementami muzyki repetytywnej. Na etapie formowania prematerii dźwiękowej zastosowano różne odmiany imitacji ścisłej dotyczącej zarówno warstwy melodycznej, jak i rytmicznej. Połączono je ze zjawiskami powtarzalności i przesunięcia fazowego zaczerpniętymi z minimal music. Uzyskany w ten sposób materiał został następnie poddany wszechstronnej selekcji i przekształceniom uwzględniającym wymogi formy i przebiegu dramaturgicznego utworu i dopiero w tej postaci stał się on rzeczywistym obrazem dźwiękowym kompozycji. Obecność kanonu, imitacji oraz powtarzalności jest cały czas wyczuwalna w przebiegu Sinfonii, rzadko jednak wszystkie te elementy pojawiają się w sposób jednoznaczny.
Pod względem formalnym kompozycja złożona jest z dwóch odcinków. Podstawą każdego z nich jest rozwinięcie mniej lub bardziej słyszalnej konstrukcji kanoniczno-repetytywnej, która wyłania się z gęstych współbrzmień klasterowych, dąży do kulminacji, a następnie znika w ponownie pojawiających się nasyconych akordach o bardzo dysonującym brzmieniu.
W zakresie obsady utwór nawiązuje do barokowej koncepcji symfonii koncertującej. Uwzględniony został również aspekt przestrzenny wykonania.

Artur Cieślak